Վնասվածքաբանություն և օրթոպեդիա
Առաջին օգնությունը կոտրվածքների ժամանակ. Ալեքսանդր Արզումանյան. izmirlianmedicalcenter.com
![Առաջին օգնությունը կոտրվածքների ժամանակ. Ալեքսանդր Արզումանյան. izmirlianmedicalcenter.com Առաջին օգնությունը կոտրվածքների ժամանակ. Ալեքսանդր Արզումանյան. izmirlianmedicalcenter.com](up/article/big/file_51567_5466332.jpg)
Կոտրվածքը ոսկրի ամբողջության խախտումն է: Ելնելով քաղաքակրթության ընթացքից, կոտրվածքների առաջացման մեխանիզմները փոխվել են: Հիմա մենք գործ ունենք ավելի մեծ էնեգիայով հարուստ վնասվածք առաջացնող մեխանիզմների հետ, քան եղել է 20-30 տարի առաջ: Ավտոճանապարհային պատահարների ժամանակ, ավելի մեծ արագություն ունեցող մեքենաները, բնականաբար ավելի լուրջ վնասվածքների պատճառ են դառնում:
Կոտրվածքների տեսակները
Կոտրվածքները լինում են ախտաբանական, վնասվածքային:
Ախտաբանական կոտրվածքը՝ ոսկրի ախտահարման հետևանքով առաջացած կոտրվածք է, օրինակ` ոսկրերի ինֆեկցիոն ախտահարման (օստեոմիելիտ և այլն), օստեոպորոզի, ուռուցքային հիվանդությունների արդյունքում:
Տրավմատիկ վնասվածքները առաջանում են արտաքին ազդակի հետևանքով և բաժանվում են երկու խմբի` կենցաղային և ոչ կենցաղային: Նրանք միմյանցից խիստ տարբերվում են էներգետիկության մակարդակով: Դրանց բուժման ընթացակարգին և վերականգնողական շրջաններին վերաբերող որոշումները և հերթականությունները տարբեր են:
Տարվա ո՞ր եղանակներին, ի՞նչ իրավիճակներում են դրանք ավելի հաճախ պատահում:
Կոտրվածքները գրեթե հավասարապես լինում են և՛ ձմռանը, և՛ այլ եղանակներին: Կա, այսպես կոչված, հանգստյան սեզոն և ձմեռային սեզոն, պարզապես դրանց պատճառները և ստացած կոտրվածքների բնույթն են տարբեր: Կոտրվածքներն առավել հաճախ հանդիպում են մեծահասակների մոտ: Ձմռանը, սառույցի առկայությունից զատ, կոտրվածքների հակված են հատկապես օստեոպորոզով տառապող հիվանդները:
Ո՞ր դեպքերում ի՞նչ տիպի կոտրվածքներ են բնորոշ:
Ճանապարհա-տրանսպորտային պատահարների և բարձրությունից ընկնելու արդյունքում առաջացած վնասվածքներն ավելի ծանր են, դրա պատճառն է վնասվածքն ստանալու բարձր էներգիան: Կանգնած տեղից ընկնելիս, ստացած կոտրվածքն համեմատաբար ավելի թեթև է, և՛ վնասված հյուսվածքների վիճակի, և՛ վերականգնման տեսակետից:
Ի՞նչ ախտանշաններ են հատուկ կոտրվածքներին:
Կոտրվածքի ախտորոշման համար կան հարաբերական և բացարձակ ախտանիշներ: Հարաբերական ախտանիշներն են`ցավ, այտուց, հեմատոմա, վերջույթի հենաշարժական ֆունկցիայի խանգարում: Բացարձակ ախտանիշներն են` տվյալ շրջանի ախտաբանական շարժունակությունը, ոսկրաբեկորների իրար քսվելու աղմուկը (կրեպիտացիա), վերջույթի տձևությունը:
Ո՞ր կոտրվածքներն են առավել վտանգավոր:
Չկան ոչ վտանգավոր կոտրվածքներ. անգամ մատի կոտրվածքը կարող է կոնկրետ պացիենտի դեպքում հետագա բարդություններ առաջացնել: Կոտրվածքների ժամանակ կարող են առաջանալ լուրջ բարդություններ, ինչպես, օրինակ` ցավային և առատ արյունահոսության հետևանքով առաջացած շոկը, թրոմբո կամ ճարպային էմբոլիան:
Ո՞րն է կոտրվածքի և հոդախախտի տարբերությունը:
Կոտրվածքը հոդախախտից տարբերակելու համար անհրաժեշտ է ունենալ համապատասխան մասնագիտական կրթություն: Առավել հաճախ հանդիպում են ուսահոդի և արմնկահոդի հոդախախտերը: Հոդախախտը կոտրվածքից տարբերակելու բարդության պատճառը նրա ժամանակ ի հայտ եկող տարաբնույթ ախտանշաններն են: Օրինակ, ուսահոդի հոդախախտի ժամանակ առաջանում է զսպանակաձև դիմադրողականություն՝ կապված մկանային համակարգի հետ, որն էլ դժվարացնում է տարբերակումը: Կոտրվածքը հոդախախտից լիարժեք տարբերակելու համար իրականացվում են ռենտգեն հետազոտություն, անհրաժեշտության դեպքում նաև համակարգչային տոմոգրաֆիա: Խորհուրդ չի տրվում որևէ միջամտություն իրականացնել հոդի շրջանում` լրացուցիչ վնասումներից խուսափելու համար: Եթե առկա է հոդախախտ, ապա ոչ մասնագետի կողմից այն ուղղելու փորձը կարող է բերել ավելի լուրջ բարդության՝ հոդախախտով կոտրվածքի:
Առաջին օգնությունը փակ կոտրվածքի ժամանակ
Ոչ մասնագիտացված, նախաբժշկական առաջին բուժօգնությունն այս դեպքում անշարժացումն է և սառույցի տեղադրումը:
Փակ կոտրվածքի ժամանակ վերջույթն ուղղվում, բերվում է հնարավորինս նորմալ ֆիզիոլոգիական դիրքի և այդ դիրքում անշարժացվում, որպեսզի պացիենտի մոտ լրացուցիչ մկանային գերլարում չառաջանա, չզարգանա ախտաբանական օղակ` կոտրվածք - ցավային համախտանիշ - մկանային կծկում - ցավային համախտանիշի ակտիվացում: Անշարժացումը կանխում է նաև լրացուցիչ վնասումներն արդեն կոտրվածքից հետո, երբ կոտրված ոսկրի բեկորը շարժվելիս կարող է վնասել մագիստրալ նյարդաանոթային խուրձը, փափուկ հյուսվածքները և այլն:
Անշարժացումը կարելի է կատարել ցանկացած ձևով. ստորին վերջույթի վնասման ժամանակ վնասված վերջույթը կարելի է ֆիքսել մյուս ոտքին, կամ ձեռքի տակ եղած ցանկացած փայտով: Վերին վերջույթի կոտրվածքի ժամանակ՝ վերջույթը ֆիքսում են մարմնին: Ֆիքսումից հետո անհրաժեշտ է վնասված հատվածում սառույց տեղադրել:
Վերջույթների անշարժացման ժամանակ հիմնականում մեկ փայտ օգտագործելը բավական է, հատկապես վերին վերջույթի ժամանակ: Բժշկության մեջ օգտագործում են էլաստիկ մետաղալարային սանդղաձև Կրամերի բեգակալը, որը հեշտությամբ ծռելով ցանկացած դիրք կարելի է տալ՝ վերջույթին համապատասխան:
Կարծում եմ, անհրաժեշտ է, որ առաջին օգնության ուսուցում անցկացվի դպրոցներում, բարձրագույն ուսումնական հաստատություններում, որովհետև մենք պատերազմական և սեյսմիկ գոտում ենք գտնվում:
Առաջին օգնությունը բաց կոտրվածքի ժամանակ
Առաջին հերթին, պետք է տարբերակել բաց և փակ կոտրվածքները, որը ոչ միշտ է հեշտ: Եթե ճիշտ չանշարժացվի փակ կոտրվածքը, այն կարող է վերածվել բացի:
Բաց կոտրվածքի դեպքում անշարժացումը կատարվում է այն դիրքում, որում գտնվում է վերջույթը: Այսինքն, ոսկրերի բաց հատվածները, որոնք դուրս են եկել մաշկից, ներուղղել չի կարելի: Դրվում է հնարավորինս մաքուր վիրակապ, և վերջույթը նույն դիրքով անշարժացվում է: Առաջացած վերքում արդեն առաջնային ինֆեկցիայի վտանգ կա, և ոսկրաբեկորները վերքի մեջ տանելու դեպքում ստեղծվում է լրացուցիչ վարակման հավանականություն:
Բաց կոտրվածքների առաջին օգնությունը հիմնականում մասնագիտական է:
Առաջին օգնությունը գլխի ոսկրերի և պարանոցի վնասվածքների ժամանակ
Գանգոսկրի կոտրվածքն ավելի նեղ մասնագիտական խնդիր է: Պարանոցի վնասվածքների ժամանակ ևս մասնագիտական մոտեցում է պետք: Եթե կասկած կա գանգոսկրի կամ պարանոցի վնասվածքի, այդ դեպքում ոչ մասնագիտական օգնություն խորհուրդ պետք չէ ցուցաբերել: Այլապես հնարավոր է սխալ օգնության արդյունքում վնասվի ողնուղեղը և արդյունքում ստորին վերջույթները նույնպես տուժեն:
Օրինակ ՃՏՊ-ի ժամանակ, եթե չկա լուրջ մագիստրալ անոթի վնասում, ցանկալի է վնասվածքի ժամանակ ոչ մասնագիտական առաջին օգնությունը ցուցաբերել անգամ առանց տուժածին մեքենայից հանելու, որպեսզի այդ ընթացքում կյանքին սպառնացող շարժումներ չկատարվեն:
Առաջին օգնությունը տրավմատիկ շոկի ժամանակ
Միայն մասնագիտացված օգնություն է պետք ցուցաբերել. առաջին հերթին ցավային շոկն է անհրաժեշտ հանել, ապա ներերակային ներարկումներ կատարել:
Ի՞նչ բարդություններ կարող են լինել ժամանակին առաջին օգնություն չցուցաբերելու դեպքում:
Հիմնական բարդությունները կոտրվածքների ժամանակ՝ արյունահոսությունն է, հետվնասվածքային շոկը, թրոմբո կամ ճարպային էմբոլիան:
Ալեքսանդր Արզումանյան,
«Իզմիրլյան» բժշկական կենտրոնի օրթոպեդ-վնասվածքաբան, Բժշկական համալսարանի վնասվածքաբանության և օրթոպեդիայի ավագ դասախոս
![](images/calendar.png)
Կարդացեք նաև
![Հոդերի ՄՌՏ հետազոտություն. հարցազրույց Նունե Սարգսյանի հետ. armeniamedicalcenter.am Հոդերի ՄՌՏ հետազոտություն. հարցազրույց Նունե Սարգսյանի հետ. armeniamedicalcenter.am](up/article/small/file_63894_8880943.jpg)
Որքանո՞վ է հոդերի ՄՌՏ հետազոտությունն ախտորոշիչ հոդերի ախտաբանության ժամանակ։
ՄՌՏ հետազոտությունը հոդերի համար վերջնական ախտորոշիչ...
![](images/calendar.png)
![Մկանային սպազմ. armeniamedicalcenter.am Մկանային սպազմ. armeniamedicalcenter.am](up/article/small/file_63226_519574.jpg)
Մկանային սպազմը (մկանային ցնցում) մկանների լարվածության արդյունքում նրանց կծկումն է: Սպազմն ակամա է, կարող է լինել օրվա տարբեր ժամերին, ընդունակ է որոշ ժամանակ անշարժացնել մարդուն...
![](images/calendar.png)
![Ոտնաթաթի արթրիտ. armeniamedicalcenter.am Ոտնաթաթի արթրիտ. armeniamedicalcenter.am](up/article/small/file_62219_1059259.jpg)
Մարդու ոտնաթաթը, որը միաժամանակ կատարում է հենման, հավասարակշռության և զսպանակային գործառույթ, ունի բավականին բարդ անատոմիական կազմություն: Նրա շարժունակությունը ապահովում են երեսուներեք հոդերի...
![](images/calendar.png)
![Ինչո՞ւ է առաջանում օստեոխոնդրոզ. nairimed.com Ինչո՞ւ է առաջանում օստեոխոնդրոզ. nairimed.com](up/article/small/file_61885_1879932.png)
Պատկերացրեք Օստանկինո հեռուստաաշտարակը, որն ուղղահայաց դիրքում կանգուն է շնորհիվ իր հիմքից դեպի գագաթ ձգված լարային համակարգի...
![](images/calendar.png)
![Միջողնային սկավառակի ճողվածք. պատճառները, ախտանիշները, բուժումը. nairimed.com Միջողնային սկավառակի ճողվածք. պատճառները, ախտանիշները, բուժումը. nairimed.com](up/article/small/file_61812_3594110.png)
Մեջքի ցավը նստակյաց կենսակերպ վարող մարդկանց հաճախ հանդիպող ուղեկիցն է։ Սակայն, եթե ժամանակին բժշկի չայցելեք, նույնիսկ սովորական սկոլիոզի պատճառով կարող են բարդություններ առաջանալ...
![](images/calendar.png)
![Սպոնդիլոլիսթեզ. armeniamedicalcenter.am Սպոնդիլոլիսթեզ. armeniamedicalcenter.am](up/article/small/file_61813_3336052.jpg)
Սպոնդիլոլիսթեզը վիճակ է, երբ ողնաշարի մի ողը սահում է մյուսից հետ կամ առաջ: Դեպի առաջ սահելու դեպքում այն անվանվում է անտերոլիսթեզ, դեպի հետ՝ ռետրոլիսթեզ: Սպոնդիլոլիսթեզը կարող է...
![](images/calendar.png)
![Ողնաշարի պաթոլոգիական կոտրվածքներ. armeniamedicalcenter.am Ողնաշարի պաթոլոգիական կոտրվածքներ. armeniamedicalcenter.am](up/article/small/file_61816_3199425.jpg)
Կոտրվածքները ոսկրերի մետաբոլիկ հիվանդությունների, չարորակ ուռուցքների և այլ ախտաբանությունների ժամանակ կոչվում են պաթոլոգիկ կոտրվածքներ: Կարող են հանդիպել ցանկացած տարիքային խմբում...
![](images/calendar.png)
![ՄՌՏ. ծնկան, կոնքազդրային և ուսային հոդեր. nairimed.com ՄՌՏ. ծնկան, կոնքազդրային և ուսային հոդեր. nairimed.com](up/article/small/file_61490_828677.jpg)
Մագնիսառեզոնանսային տոմոգրաֆիայի (ՄՌՏ) նշանակությունը հոդերի ախտաբանության ախտորոշման մեջ բավականին նշանակալից է...
![](images/calendar.png)
![Կրունկների շպոր կամ պլանտար ֆասցիիտ. nairimed.com Կրունկների շպոր կամ պլանտար ֆասցիիտ. nairimed.com](up/article/small/file_61471_6945173.png)
Առավոտյան ցավը կրունկում` արդեն շպորի առաջին ախտանշանն է: Երբեմն ցավը նշում են կրունկի ներսում` որպես ասեղի առկայության զգացողություն: Սկզբում դա արտահայտվում է, երբ բուժառուն առավոտյան ոտքի է կանգնում...
![](images/calendar.png)
![ՄՌՏ. ծնկան, կոնքազդրային և ուսային հոդեր. nairimed.com ՄՌՏ. ծնկան, կոնքազդրային և ուսային հոդեր. nairimed.com](up/article/small/file_61470_955258.jpg)
Մագնիսառեզոնանսային տոմոգրաֆիայի (ՄՌՏ) նշանակությունը հոդերի ախտաբանության ախտորոշման մեջ բավականին նշանակալից է...
![](images/calendar.png)
![Մեջքի ցավ. armeniamedicalcenter.am Մեջքի ցավ. armeniamedicalcenter.am](up/article/small/file_61244_7055502.jpg)
Մեջքի մակերեսը կարելի է սահմանազատել երկու ենթադրյալ գծերով՝ վերին, որն անցնում է յոթերորդ պարանոցային ողի փուշելունով, ստորին՝ կոնքոսկրերի մակարդակով: Մեջքն ընդգրկում է երկու անատոմիական շրջաններ...
![](images/calendar.png)
![Դաստակային թունելի համախտանիշ. nairimed.com Դաստակային թունելի համախտանիշ. nairimed.com](up/article/small/file_61170_290786.jpg)
Դաստակային (կարպալ) թունելի համախտանիշը տարածված խնդիր է, որն ազդում է դաստակի և նախադաստակի գործունեության վրա...
![](images/calendar.png)
![Ուլտրաձայնային հետազոտությունը հոդային հիվանդությունների ժամանակ. հարցազրույց ռադիոլոգ էլլա Զուրաբյանի հետ. armeniamedicalcenter.am Ուլտրաձայնային հետազոտությունը հոդային հիվանդությունների ժամանակ. հարցազրույց ռադիոլոգ էլլա Զուրաբյանի հետ. armeniamedicalcenter.am](up/article/small/file_61086_9838587.jpg)
Ի՞նչ է ուսումնասիրում հոդերի ուլտրաձայնային հետազոտությունը:
Հոդերի ուլտրաձայնային հետազոտությունը ոչ ինվազիվ, անցավ, բավականին տեղեկատվական մեթոդ է...
![](images/calendar.png)
![Ջրային ձգումներ՝ միջողային աճառների ճողվածքների դեպքում. nairimed.com Ջրային ձգումներ՝ միջողային աճառների ճողվածքների դեպքում. nairimed.com](up/article/small/file_61005_1408354.jpg)
Միջողային աճառների ճողվածքների ոչ մեծ չափերի դեպքում այլ մեթոդներից առավել արդյունավետ է ստորջրյա ձգումն այն առումով, որ տաք ջուրը նպաստում է մկանային լարվածության նվազմանը, իսկ համակարգչային հսկողության...
![](images/calendar.png)
![Ուլտրաձայնային հետազոտությունը հոդային հիվանդությունների ժամանակ. հարցազրույց ռադիոլոգ էլլա Զուրաբյանի հետ. armeniamedicalcenter.am Ուլտրաձայնային հետազոտությունը հոդային հիվանդությունների ժամանակ. հարցազրույց ռադիոլոգ էլլա Զուրաբյանի հետ. armeniamedicalcenter.am](up/article/small/file_60665_4734428.jpg)
Ի՞նչ է ուսումնասիրում հոդերի ուլտրաձայնային հետազոտությունը:
Հոդերի ուլտրաձայնային հետազոտությունը ոչ ինվազիվ, անցավ, բավականին տեղեկատվական մեթոդ է...
![](images/calendar.png)
![](images/white_bl.gif)
![](images/white_br.gif)
![](images/white_tr.gif)
![](images/white_tl.gif)
ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
-
Ժողովրդական դեղամիջոցներ
-
Հղիություն. 4-րդ ամիս
-
Հղիություն. 7-րդ ամիս
-
Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
-
Հղիություն. 6-րդ ամիս
-
«Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
-
Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
-
Ամուսնական առաջին գիշերը
-
Ընկերության մասին
-
Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
-
Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
-
Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
-
Դդում
-
Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
-
Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
-
Սեռական գրգռում
-
Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
-
Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
-
Չիչխանի օգտակար հատկությունները
-
Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
-
Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
-
Դիմակներ` մազերի համար
-
Հղիություն. 1-ին ամիս
-
Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
-
Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
-
Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
-
Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
-
Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
-
Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
- Խոսենք այդ մասին. ձեռնաշարժություն
-
Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
-
Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
-
Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
-
Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
-
Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
-
ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
-
Իրիդիոսքրինինգ
-
Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն